नेपालमा कम्युनिष्ट पार्टी स्थापना गर्ने श्रेय स्वर्गीय पुष्पलाल श्रेष्ठलाई जान्छ । नेपालका चार सहिदहरु मध्ये गंगालाल श्रेष्ठका माईला भाई भएका कारण पनि उनमा राजनीतिक चेतना थियो । गंगालाल श्रेष्ठलाई धर्मभक्त माथेमा, दशरथ चन्द र शुक्रराज शास्त्रीसंगै तत्कालिन राणा शासनले फाँसी दिएको थियो । राजनीतिक चेतकै कारण उनीहरुको हत्या भएको थियो । लामो समयदेखि जहानियाँ राणा शासन राणा शासन विरुद्ध सचेत युवाहरुले विद्रोहको तयारी गर्दै गर्दा पुष्पलालका जेठा दाजु गंगालाल श्रेष्ठ मारिएपछि पुष्पलामा थप विद्रोहको ज्वाला दन्केको हुनुपर्छ ।
१०९७ सालमा गंगालाललाई फाँसी दिनु अगाडी भद्रगोल जेलमा परिवारले भेट्न गएको बेला पुष्पलाललाई ‘माईला मैले प्रजातन्त्रका लागि बालेको दियोलाई तैले प्रज्वलित पार्नेछस्’ भनेर भनेका थिए भन्ने इतिहासमा पढ्न पाईन्छ । यही कारण उनको राजनीतिमा प्रवेश भएको मान्ने गरिन्छ । कुनै समय पुष्पलाल वीपी कोईराला संगसंगै थिए । पछि २००६ सालमा पुष्पलालले नेपालमा कम्युनिष्ट पार्टीको स्थापना गरे । कम्युनिष्ट विचार र सिद्धान्त भित्र्याए ।
पुष्पलाले नेपालमा कम्युनिष्ट पार्टी स्थापना गरेर माओ र माक्र्सवादी विचारधारालाई प्रवेश गराए पनि उनको नेपाली जीवनशैली र वस्तुस्थीतिको तथ्य परक विश्लेषण गरेका थिए । भौतिकवादी विश्लेषणमा नेपालको माटो सुहाउँदो राजनीतिक विचारधारा उनले अबलम्बन गरेका थिए । अहिले पुष्पलालले स्थापना गरेका कम्युनिष्ट पार्टीहरु धेरै संख्यामा नेपालमा क्रियाशील छन् । उनकै जगमा स्थापना भएको कम्युनिष्ट पार्टी टुट्दै फुट्दै विभीन्न नाममा पसल थापेर बसेका छन् ।
पुष्पलालले पार्टी स्थापना गरेर संघर्ष कालमै आफ्नो जीवन उत्सर्ग गरे । उनले सहज अवस्थामा राजनीति गर्ने मौका पाएनन् । उनका अनुयायी भनिएकाहरु व्यक्तिगत स्वार्थमा लागेर विभाजित मात्र भैरहे । लामो नेपालमा कम्युनिष्ट पार्टी स्थापना भएको करिब ७० वर्षको अवधिमा पहिलो पटक नपालमा कम्यनिष्ट पार्टीले पूर्ण बहुमतको सरकार पनि बनायो । तर फेरी पार्टी भित्रैको अन्तर कलहका कारण अहिले सत्ता गुमाउन मात्रै पुगेको छैन । कम्युनिष्ट पार्टीहरु पनि छन्नभिन्न हुने अवस्थामा पुगेका छन् ।
एकले अर्कोको अस्तीत्व नस्वीकार्दा एकता भैसकेको एमाले र माओवादी केन्द्र अदालतको आदेशबाट अहिले भिन्दा भिन्दै भएका छन् । नेकपा एमाले भित्रै पार्टी अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र माधव नेपालबीचका टसल कम हुने संकेत देखिएको छ । पार्टीको भित्रको अन्तरसंघर्षले गर्दा माधव नेपाल पक्षका २२ जना सांसद नेपाली काँग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवालाई विश्वासको मत दिएपछि अब अर्को निर्वाचनसम्मका लागि कम्युनिष्टको हातबाट सत्ता बाहिरिएको छ ।
लामो समयसम्म सत्ताको नेतृत्वमा पूर्ण बहुमतका साथ नपुगेका कारण जनताको सेवा गर्न र देशमा विकास गर्न नपाएको बताउँदै आएका कम्युनिष्ट पार्टीले अब त्यो नारा सदाका लागि गुमाएका छन् । प्रचण्ड बहुमतको सरकारको नेतृत्व गरेका प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको अहमताका कारण देश संकटमा परेको छ र त्यही संकटमा नेपालका कम्युनिष्ट पार्टीहरु पनि परेका छन् र सबैभन्दा धेरै संकटमा नेकपा एमाले परेको छ ।
पुष्पलाल स्मृति दिवसको अवसरमा आयोजना गरिएको कार्यक्रममा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले बाटो बिराएका सबैलाई आममाफी भनेर पार्टी एकता गर्न चाहेको भन्ने सन्देश दिएका छन् । तर दिवसकै अवसरको अर्को कार्यक्रममा वरिष्ठ नेता माधव नेपालले अपमान सहेर पार्टीमा बसिरहन नसक्ने बताएका छन् ।
अहिलको नेकपा एमालेको अवस्था हेर्दा एमाले फुट्नका लागि तयार रहेको देखिन्छ तर पार्टी फुटाएको आरोप आफ्नो टाउकोमा नआओस् भनेर चोखिन चाहेको देखिन्छ । नेताहरुमा देशको हित भन्दा आफ्नो स्वार्थ र कुण्ठा बढि देखिन्छ । अहिलेका कम्युनिष्ट नेता कार्यकर्ताहरु पनि अहिले सामन्ती जस्ता देखिन थालेका छन् ।
नेता कार्यकर्तामा अहिले व्यक्तिवादी सोंच हाबी भएको छ । के साँच्चै पुष्पलालले कम्युनिष्ट पार्टी र नेता कार्यकर्ता अहिलेको जस्तै होलान् भनेर कल्पना गरेका थिए होलान् ? आफुलाई कम्युनिष्ट नेता कार्यकर्ता भन्नेहरु एक पटक छातिमा हात राखेर सोच्नुपर्ने बेला भएको छ । गम्भीर भएर समीक्षा गर्न ढिलो गर्नुहन्न ।
यो बिषयमा तपाईको प्रतिकृया